การ exploit จุดอ่อนของคู่แข่ง คือวิธีที่จะทำให้อัตรากำไรของเราก้าวขึ้นไปอีกขั้น
บทความนี้เขียนขึ้นในเชิงที่เราไม่จำเป็นต้องเข้าใจทฤษฎีเกมโป๊กเกอร์เพื่อที่จะใช้กลยุทธ์เหล่านี้ในการโจมตีคู่แข่ง ก็สามารถเข้าใจได้ อย่างไรก็ตาม ความเข้าใจเรื่องทฤษฎีเกม จะช่วยให้เราค้นหาจุดอ่อนและ exploit คู่แข่งเราได้อย่างมีประสิทธิภาพเท่าที่เป็นไปได้
มาดูที่จุดอ่อนข้อแรกกัน
จุดอ่อนที่ 1: limp กับ hand จำนวนมากตอน preflop
การเล่นด้วยการ open limp เป็นจุดอ่อนทั่วไปที่เรามักจะเจอเมื่อเล่นเกมออนไลน์ระดับ stake ที่เล็กที่สุด (ถ้าเรายังไม่รู้ว่าทำไมมันถึงเป็นการเล่นที่แย่ ลองอ่านที่บทความนี้ดู)
วิธี exploit พวกชอบ limp
เราสามารถเอาชนะผู้เล่นเหล่านี้ได้โดยการ raise ใส่ limp ของพวกเขาด้วย range ที่กว้างพอสมควร. เป้าหมายคือเพื่อแยกพวกเขาออกจากกัน ทำให้เราสามารถเล่น postflop แบบ heads-up ได้ง่ายขึ้น ซึ่งมักจะเรียกวิธีเล่นแบนี้ว่า iso-raising
range ที่เราควรจะ iso-raise ขึ้นอยู่กับบางปัจจัย ตามคำแนะนำทั้ง 7 ข้อดังนี้ :
- ถ้าเขา limp-fold บ่อย เราควร iso-raise กว้างขึ้น (และเช่นเดียวกันในทางตรงข้าม)
- ถ้าเขา limp-3-bet บ่อย เราควร iso-raise แคบลง (และเช่นเดียวกันในทางตรงข้าม)
- ถ้าเขา limp กว้างขึ้น เราก็ควร iso-raise กว้างขึ้นตาม (และเช่นเดียวกันในทางตรงข้าม)
- ถ้าเรา IP เราควร iso-raise กว้างกว่าตอนที่เรา OOP
- ยิ่งเหลือผู้เล่นข้างหลังเราเยอะแค่ไหน เรายิ่งต้อง iso-raise แคบลงเท่านั้น (และเช่นเดียวกันในทางตรงข้าม)
- ถ้าผู้เล่นที่อยู่ข้างหลังยิ่ง loose และ aggressive มากขึ้นเท่าไหร่ เรายิ่งต้อง iso-raise แคบลงเท่านั้น (และเช่นเดียวกันในทางตรงข้าม)
- ถ้าคู่แข่งเรายิ่งเล่น aggressive postflop มากขึ้นเท่าไหร่ เรายิ่ง iso-raise แคบลงเท่านั้น (และเช่นเดียวกันในทางตรงข้าม)
ตัวอย่างเช่น ถ้าคู่แข่งของเรา limp กับ hand จำนวนมาก และมักจะ call raise ของเราเป็นประจำ (มักจะเจอบ่อยเวลาเราเล่นไลฟ์) เราก็ควร raise เขาด้วย range ที่กว้างขึ้นตาม ซึ่ง range นั้นอาจจะอยู่ระหว่าง 40% – 100% ของจำนวน hand ขึ้นอยู่กับตำแหน่ง (ยิ่งอยู่ใกล้ BTN ยิ่ง raise ได้กว้างขึ้น), การมีผู้เล่นข้างหลังที่ aggressive ด้วยการ 3-bet เราบ่อยแค่ไหน และเรามั่นใจในทักษะการเล่น posflop ของเรามากแค่ไหน (ยิ่งมั่นใจมาก เรายิ่งสามารถ raise ได้มากขึ้น)
เมื่อพิจารณาจากขนาด โดยทั่วไปแล้วเราควร raise ประมาณ 4bb (+1bb สำหรับ limper แต่ละคน) เมื่อเรามีตำแหน่งที่ดีกว่า และ 5bb (+1bb สำหรับ limper แต่ละคน) เมื่อเราเสียเปรียบด้านตำแหน่ง
จุดอ่อนที่ 2: raise กับ hand จำนวนมากตอน preflop
จุดอ่อนนี้จะยิ่งทำให้เราเสียเงินมากกว่าจุดอ่อนแรก
การ raise กับ hand จำนวนมากตอน preflop คือหนทางที่จะทำให้เราเสียเงินในอัตราที่สูง ไม่ว่าเราจะเล่น postflop เป็นอย่างไรก็ตาม ที่มันแย่ยิ่งกว่าการ limp ก็เพราะ มันยิ่งเป็นการทำให้ pot ใหญ่ขึ้นในอัตราก้าวหน้า (เทียบกับการ limp) ในขณะที่ range เรายิ่ง weak ลงเรื่อยๆ
วิธี exploit ผู้เล่นที่ชอบ raise
วิธีหลักที่เราจะ exploit จุดอ่อนนี้คือการขยาย 3-bet range ของเราให้กว้างขึ้น เราสามารถขยาย cold-calling range ของเราได้เช่นกัน แต่เนื่องจากการ 3-bet เป็นวิธีที่จะเอาชนะผู้เล่นพวกนี้ได้มีประสิทธิภาพกว่า เราจึงเน้นวิธีนี้มากกว่า
มี 2 แนวทางที่เราจะสามารถขยาย 3-bet range ของเรา :
- ใช้ Merged Range : range ที่เน้นด้าน equity ที่ประกอบได้ด้วย hand ที่มีความแข็งแกร่งสูง จนถึงปานกลาง อยู่ใน range
- ใช้ Polarized Range : range ที่บาลานซ์กันระหว่าง hand ที่ strong และ weak ที่ใช้สำหรับการ bluff/semi bluff
จะเลือกแนวทางในการ 3-bet กลยุทธ์ไหน ขึ้นอยู่กับว่า เรามองว่าคู่แข่งของเราจะ fold ให้กับ 3-bet บ่อยแค่ไหน
ถ้าเขา fold บ่อย (มากกว่าครึ่ง) เราสามารถ exploit ได้โดยการใช้กลยุทธ์แบบ polarized 3-bet
โดยเราสามารถ 3-bet กับ hand ที่ไม่ strong พอที่จะ call แต่สามารถเล่นได้หลากหลายจากโอกาสที่จะติด flush หรือ straight hand เหล่านี้เช่นพวก suited connector เล็กๆ (เช่น 76s, 65s, 54s, 43s), suited เล็กๆ ที่ห่างกัน 1 gap (เช่น 86s, 75s, 64s) หรือ suited พวก Ax, Kx (เช่น Az-A6s และ K2-K9s) เป็นต้น
แต่ถ้าเขาเป็นผู้เล่นประเภทที่ call 3-bet บ่อย เราสามารถ exploit ได้ด้วยกลยุทธ์แบบ merged 3-bet
โดยเราสามารถขยาย value range ของเราให้กว้างขึ้นกับ hand ที่แข็งแกร่งระดับกลาง-บน เช่น hand อย่าง AJ, ATs, A9s, KQ, KJs เรายังสามารถ 3-bet กับ kicker ที่อ่อนกว่านี้ได้ ขึ้นอยู่กับว่าจุดอ่อนของเขาเด่นชัดแค่ไหน ตัวอย่างเช่น ถ้าเราเห็นเขา call 3-bet ด้วย K8o เราอาจจะสามารถขยาย value range เราได้จนถึง KJo หรือ KTs เป็นต้น
จุดอ่อนที่ 3: 3-bet กับ hand ที่น้อยเกินไปตอน preflop
จุดอ่อนนี้เป็นเรื่องที่พบเจอได้บ่อยมากๆ ท่ามกลางผู้เล่นไลฟ์ (ในแทบจะทุกระดับ) และเกมระดับ micro-stake ออนไลน์ ผู้เล่นพวกนี้มักจะมีแต่ 3-bet value range เช่น JJ+ หรือ AQ+ เมื่อเขา re-raise preflop วิธีเล่นแบบนี้ถือว่าไม่ optimal (ดีที่สุด/เหมาะสมที่สุด) เพราะว่ามันถูกสังเกตและ exploit ได้ง่ายมากๆ
วิธี exploit พวกชอบ 3-bet tight
มี 2 แนวทางหลักที่จะ exploit ผู้เล่นพวกนี้
1. ปรับ 3-bet calling range ของเราให้ tight ขึ้น คือคู่ระดับกลางจนถึง QQ และ AQ+
ไพ่ขอบ hand อื่นๆ (เช่น KQ หรือ KJ และอื่น) นั้น weak เกินไปที่จะ call เมื่อ 3-bet range ของคู่แข่งของเรา tight มากๆ ทำให้เมื่อเราต้องเจอกับ strong range จะทำให้ แม้แต่ hand สูงๆ อย่าง QQ หรือ AK จะมี equity ลดลงและไม่มี value เพียงพอที่จะ 4-bet
2. ปรับ 4-bet range ใน tight ขึ้น ให้เหลือแต่ KK กับ AA เท่านั้น
ปกติแล้วเราควรมี bluff อยู่ใน 4-bet range ของเราบ้าง แต่เราควรเหลือแต่ KK+ เมื่อ range ของคู่แข่งของเรา strong มากๆจนทำให้เขาอาจจะ (หรือแทบจะ) ไม่ fold hand ใดๆที่ 4-bet มา
จุดอ่อนที่ 4: c-bet ในตำแหน่ง OOP ที่ flop บ่อยเกินไป
เมื่อคนที่ raise preflop ถูก cold-call จากผู้เล่นที่ IP (In Position) เขาควรจะ check ที่ flop เป็นส่วนใหญ่กับ range ของเขา นี่เป็นกลยุทธ์ที่เหมาะสมที่สุดเพราะ preflop caller มักจะมี range ที่ strong กว่า
เรื่องนี้อาจจะค้านกับความเชื่อของคนส่วนใหญ่ว่า preflop raiser น่าจะมี strong hand มากกว่า เพราะ caller จะไม่มี (เช่น AA, AK และอื่นๆ) แต่ raiser ก็มักจะมีไพ่ขอบที่เป็น suited อื่นๆอีกหลายๆ hand ที่มักจะไม่ติด flop ส่วนใหญ่ ขณะที่ caller จะไม่มี hand เหล่านี้มากเท่าไหร่
คนส่วนใหญ่ไม่รู้เรื่องนี้ พวกเขาจึงมักจะ c-bet ที่ flop เมื่อ OOP (Out of Position) ตอนเป็น preflop raiser บ่อยเกินไป
วิธี exploit ผู้เล่นที่ c-bet OOP บ่อยเกินไป
มีอยู่ 2-3 วิธีที่จะเรียกชิพจากผู้เล่นเหล่านี้
1. raise เมื่อเจอ c-bet ให้บ่อยกว่าปกติ
นี่คือวิธีที่ดีที่สุดที่จะจัดการกับคนที่มีกลยุทธ์การ c-bet ที่ aggressive มากเกินไป (คือการไม่ 3-bet ด้วย range ที่ บาลานซ์) เราจะ raise กับ hand เกือบจะทั้งหมดที่เราต้องการจะเล่นต่อ วิธีนี้จะทำให้เขาต้อง fold hand ที่ไม่ติดอะไร ที่มี equity พอสมควร, ทำให้เขาต้องใส่เงินเข้าไปใน pot มากขึ้นเมื่อมี draw, สร้างแรงกดดันให้กับ value range ส่วนใหญ่ของเขา ทำให้เขาไม่ชอบใจเมื่อต้องเจอ raise ถ้าเขาถืออะไรที่ใหญ่น้อยกว่า set และสุดท้ายคือทำให้เรามีโอกาสได้ realize equity ของ hand เราทั้งหมด ด้วยการได้เห็นไพ่ที่ river ฟรีๆ (ถ้า turn เขาเช็คมา)
2. เมื่อเขา check ให้ bet ด้วย hand ส่วนใหญ่ใน range ของเรา
ด้วยความที่ผู้เล่นพวกนี้มักจะ bet กับ value range เกือบทั้งหมด เราจะมีทั้ง nut advantage และ range advantage เมื่อเจอ checking range ของเขา เราสามารถใช้ประโยชน์จากจุดอ่อนตรงนี้โดยใช้วิธี bet ใหญ่บ่อยๆ ที่ทำให้ range ที่ weak ของเขาต้องเจอสถานการณ์ที่ยากลำบาก
จุดอ่อนที่ 5: bluff ด้วยการ triple barrel น้อยเกินไป
ในทางทฤษฎีแล้ว การ bet ด้วย range ที่บาลานซ์ที่ river จะทำให้เราเรียก value ได้มากที่สุดกับ value hand ของเรา ด้วยการลดโอกาสที่คู่แข่งเลือกที่จะ exploit ด้วยการ fold bluff-catcher ของเขาลง (เขาจะ call เรามากขึ้น) แต่ผู้เล่นโป๊กเกอร์ส่วนมากมักจะเล่นแบบตรงไหนตรงมา เมื่อเจอกับ bluff ที่ river
วิธี exploit ผู้เล่นที่ bluff น้อยเกินไป
มี 2 วิธีที่จะ exploit ผู้เล่นที่ไม่ bluff ด้วยการ triple barrel (bet ต่อเนื่อง 3 ครั้ง) ให้มากพอ
1. fold hand ที่เป็น bluff-catcher เมื่อเจอกับ triple barrel
เมื่อคู่แข่งของเราไม่ได้มี bluff มากพอใน betting range ที่ river จึงไม่มีเหตุผลอะไรที่เราต้อง call ด้วย bluff-catcher เพราะเรามักจะต้องเสียเงินให้เขาเสมอ
2. call ด้วย bluff-catcher เมื่อเจอกับ double barrel
การปรับนี้อาจจะทำให้เราประหลาดใจ แต่มันมีตรรกะถ้าเรามองให้ลึกพอ เนื่องจากคู่แข่งไม่ค่อย bluff เราเท่าไหร่ที่ river เราจึงควร call ด้วย bluff-catcher ที่ turn เพราะคู่แข่งของเรามักจะยอมให้เราชนะ pot เมื่อต้องเจอกับ hand ที่ถูก bluff จากคู่แข่งที่ aggressive มากกว่า
สรุปข้อคิด
อย่างที่ผมกล่าวไปตอนต้น ว่าเราไม่จำเป็นต้องมีพื้นฐานทางทฤษฎีที่แข็งแรงในการพยายามเข้าใจ และนำวิธี exploit เหล่านี้ไปใช้ แต่ถ้ามีแล้วมันก็จะช่วยให้เราค้นพบวิธี exploit ขั้นสูง และปรับใช้ได้ดีขึ้น
ผมแนะนำให้อ่านหัวข้อย่อยแต่ละข้ออีกครั้ง และพยายามทำความเข้าใจเหตุผลที่อยู่เบื้องหลังการ exploit แต่ละวิธี เมื่อเราเข้าใจอย่างลึกซึ้งแล้วมันจะช่วยให้เราค้นพบจุดที่จะต้องปรับเมื่อเจอกับคู่แข่งที่มีลักษณะเฉพาะเวลาเราเล่นได้