Expected Value หรือ EV

ถ้าเคยได้ยินคำว่า "EV" แล้วไม่เข้าใจ ไม่มั่นใจ เรามาทำความเข้าใจอย่างง่ายกัน

Expected value คือค่าเฉลี่ยของความคาดหวังว่าจะแพ้หรือชนะ เป็นคำศัพท์ในเกมโป๊กเกอร์ที่ผู้เล่นมักจะวนเวียนกลับมาอ่านกันอยู่เสมอๆ อย่าปนกันระหว่าง expected value กับ equity ผู้เล่นบางคนสับสนกับเจ้าสองคำนี้และคิดว่ามันเหมือนกัน จริงๆแล้วมันต่างกัน ในบทความนี้เราจะอธิบายว่า expected value มันคืออะไร แล้วมันสำคัญยังไงกับการตัดสินใจของเรา

Expected value คืออะไร

                Expected value หรือเราอาจจะคุ้นหูด้วยการย่อว่า EV เป็นจำนวนเงินที่ผู้เล่นคาดหวังว่าจะแพ้หรือชนะโดยเฉลี่ย

                ในแอคชั่นต่างๆของโป๊กเกอร์ ไม่ว่าจะเป็น check call bet raise หรือแม้กระทั่งการหมอบล้วนมี ค่า EV กันหมด บางแอคชั่นก็สามารถทำให้ผู้เล่นชนะ และบางแอคชั่นก็ทำให้ผู้เล่นแพ้ ในบางทีแอคชั่นเดียวกันก็สามารถทำให้เราได้เงินมากน้อยไม่เท่ากัน เป้าหมายของเราก็คือ เล่นยังไงให้มี EV ที่ดีที่สุด

                EV+ ค่าความคาดหวังเป็นบวก จะเป็นการเล่นที่ชนะและได้รับเงินรางวัลในระยะยาว

                EV- ค่าความคาดหวังเป็นลบ จะเป็นการเล่นที่แพ้และเสียเงินรางวัลในระยะยาว

การคำนวณ expected value

                “คูณผลลัพธ์ของความน่าจะเป็นทั้งหมดที่สามารถจะเป็นไปได้และนำมาบวกกัน

                โอ้โห แค่อ่านก็รู้สึกยากละ เรื่องตัวเลขแค่พูดถึงก็ชวนปวดหัว แต่จริงๆเรื่องนี้ไม่ได้วุ่นวายซับซ้อนขนาดนั้น ลองค่อยๆดูตัวอย่างกันไปละกัน

ตัวอย่างโยนหัว-ก้อย

                การโยนหัว-ก้อยเป็นตัวอย่างที่ง่ายที่สุดและเห็นภาพที่สุดสำหรับการคำนวณ EV เลย งั้นเรามาเริ่มต้นกันเลย

                เมื่อเพื่อนคนนึงเสนอที่จะจ่ายเงินให้เรา $1.50 ทุกๆครั้งที่เหรียญออกก้อย แต่มีข้อแม้ว่าถ้าเหรียญออกหัว เราจะต้องจ่ายเพื่อน $1 เช่นกัน

                ตอนนี้ EV ของหัวคือเท่าไหร่ ? EV ของก้อยคือเท่าไหร่ ? เราคาดหวังว่าเราจะแพ้-ชนะมากแค่ไหน ? แล้วถ้าเล่นแล้วเราได้กำไรจริงๆหรือเปล่า ?

                ก่อนที่จะรู้ว่า EV เป็นยังไง เราจะต้องรู้ก่อนว่าผลลัพธ์ของแต่ละอันเป็นยังไงและความน่าจะเป็นที่จะเกิดขึ้นเป็นยังไงบ้าง

                ออกหัว              -$1.00               ความน่าจะเป็นที่จะเกิด 0.5 (50%)

                ออกก้อย           +$1.50              ความน่าจะเป็นที่จะเกิด 0.5 (50%)

                ผลลัพธ์ก็เป็นไปตามที่เราตกลงกับเพื่อน ส่วนความน่าจะเป็นที่จะออกหัวหรือก้อยก็คือครึ่งๆ เป็นได้ทั้งหัวและก้อยในทุกๆรอบ ( ½ = 0.5)

                ขั้นต่อไปก็คือนำมาคูณกัน (จำนวนที่เราชนะในสถานการณ์ที่ออกมา)โดยความน่าจะเป็นและบวกเข้าด้วยกัน ก็จะได้ EV ของเหรียญแต่ละด้าน

                EV           =             หัว           +             ก้อย

                                 =   ( -$1  x 0.5 )   +  ( +$1.5 x 0.5 )

                                 =       ( -0.5 )         +        ( 0.75 )

                                 =        $0.25

                ตัวเลขที่ออกมานี้หมายถึง ทุกๆครั้งที่เราโยนหัว-ก้อย เราจะชนะ $0.25 โดยเฉลี่ย ถ้าโยน 2 ครั้ง เราอาจจะชนะครั้งนึงได้ $1.50 และเสียอีกครั้งนึง $1  หักลบกลบหนี้ก็จะได้กำไร $0.50 ต่อการโยน 2 ครั้ง เพราะฉะนั้นครั้งเดียวก็ $0.25 โดยเฉลี่ย

                ถึงแม้ว่าเราจะแพ้ติดต่อกัน 10 ครั้งก็ไม่มีผลอะไร เพราะเมื่อเราเล่นต่อไปเรื่อยๆ ยังไงก็ยังเป็นเกมที่ได้กำไร เว้นแต่ว่าเพื่อนคนนั้นจะโกงเราไม่ทางใดก็ทางนึงให้เหรียญไม่ออกก้อยเลย

                มันมีค่าความแปรปรวนอยู่แล้ว แต่จากการทดลองไปเรื่อยๆตัวเลขที่เราได้กับตัวเลขที่เราคำนวณ EV นั้นออกมาใกล้เคียงกันมาก เพราะฉะนั้นก็พอที่จะนำไปใช้อ้างอิงได้นั้นเอง

ตัวอย่างการรอ flush

                เมื่อกี้เราได้ลองคำนวณ EV จากการโยนเหรียญกันไปแล้ว ทีนี้เราจะมาดูกันว่าใช้กับการเล่นโป๊กเกอร์ได้ยังไงบ้าง มาเริ่มจากการคำนวณ EV ของไพ่ที่รอ flush กัน

เราถือ :

Board :

                ตอนนี้มูลค่า pot คือ $100 คู่ต่อสู้ของเรา all-in $50 ดังนั้นถ้าเราจะ call เราจะต้องเสีย $50 เพื่อลุ้นเงิน $150 ใน pot โดยเราเดาเอาไว้ว่า ถ้าเราติด flush ในไพ่ใบสุดท้าย เราชนะแน่นอน ตอนนี้ EV ของการ call เป็นยังไง ? ถ้า call ไปลุ้นจะคุ้มจริงๆมั้ย ?

                เราสามารถคำนวณได้ว่ามันคุ้มหรือไม่คุ้มที่จะ call ไปโดยใช้ pot odds แต่การคำนวณ EV จะทำให้เรารู้ตัวเลขที่แน่นอนมากยิ่งขึ้นว่าคุ้มไม่คุ้ม และเป็นตัวเลขเท่าไหร่โดยเฉลี่ย

                Call แล้วติด flush              +$150                    ความน่าจะเป็นที่จะเกิด 0.2

                Call แล้วไม่ติด flush         -$50                       ความน่าจะเป็นที่จะเกิด 0.8

                ความน่าจะเป็นที่จะติด flush ในรอบ river อยู่ที่ประมาน 20% = 0.2 และความน่าจะเป็นที่จะไม่ติด flush คือ 1 – 0.2 = 0.8

                ตัวเลข $150 สำหรับการชนะก็มาจากเงินใน pot ตอนนั้น รวมกับเงินเดิมพันของคู่ต่อสู้ในรอบนั้น และถ้าแพ้เราจะเสีย $50 ซึ่งเป็นตัวเลขที่เราจะต้องเสียเพิ่มเพื่อเข้าไปดูไพ่ในรอบต่อไป เราไม่ได้นับว่าเราเสียลงไปทั้งหมดเท่าไหร่แล้ว เราจะคำนวณตัวเลขจากในรอบนั้นๆเลย

                EV           =        ติด flush     +       ไม่ติด flush

                                 =  ( $150 x 0.2 )   +     ( -$50 x 0.8 )

                                 =          ( $30 )       +          ( -$40 )

                                 =           -$10

                ตัวเลขนี้แสดงให้เห็นว่าทุกๆครั้งที่เรา call ตามไปเพื่อรอติด flush ในสถานการณ์แบบนี้ เราจะเสีย $10 โดยเฉลี่ย แบบนี้เรียกว่าไม่คุ้มค่า และมี EV-

ประโยชน์ของ EV ในการเล่นโป๊กเกอร์คืออะไร

                ทุกๆการเล่น ทุกๆการตัดสินใจในเกมมันมีแนวคิดของ EV อยู่แล้ว ว่าคุ้มไม่คุ้ม ดีไม่ดี ถ้าเราเล่นแต่แอคชั่นที่มี EV+ เล่นยังไงเราก็จะบวก ได้กำไรในทุกๆครั้ง ถึงแม้ว่าการเล่นแต่เกมที่มี EV+ นั่นจะเป็นอะไรที่ค่อนข้างยากพอสมควร เพราะมีปัจจัยเรื่องอื่นๆและมีผู้เล่นคนอื่นเข้ามาเกี่ยวข้องด้วย

กลยุทธ์ที่ดีจะทำให้ EV เป็นบวก

                มีหัวข้อมากมายที่แนะนำเกี่ยวกับการเล่น ว่าควรจะเล่นยังไงดี ตัดสินใจยังไงดี จังหวะไหนควรจะใช้เทคนิคอะไรถึงจะดี ไอความรู้ หัวข้อต่างๆพวกนี้เป็นตัวช่วยเราเพื่อให้ตัดสินใจและเล่นในเกมที่มี EV+ และหลีกเลี่ยงเกมที่มี EV- การศึกษาเทคนิค วิธีการเล่นอย่างสม่ำเสมอจึงเป็นสิ่งที่ไม่ควรมองข้ามไป

ใช้ EV ยังไงระหว่างเล่นอยู่

                ระหว่างที่เราเล่นอยู่ เราไม่มีเวลาตัดสินใจมากขนาดที่จะสามารถคำนวณจริงๆแบบนี้ได้ในทุกๆครั้งหรอก มันไม่เหมือนกับ pot odds ที่ยังพอสามารถที่จะคำนวณได้ การคำนวณ EV จึงมักถูกนำมาใช้เวลาที่เราวิเคราะห์เกมการเล่นของเราซะมากกว่า และยังสามารถพอช่วยบอกได้ว่าการเล่นแบบนี้ดีหรือไม่ดีกันแน่

                Expected value ไม่สามารถช่วยให้เกมของเราดีขึ้นได้อย่างปุ๊ปปั๊บเห็นได้ชัดเจนขนาดนั้น แต่มันดีกว่าที่เราจะรู้เรื่องนี้เอาไว้ เพราะมันเป็นการคำนวณพื้นฐานที่สำคัญสำหรับคนเล่นโป๊กเกอร์เป็นอย่างมาก

Source : http://www.thepokerbank.com/strategy/mathematics/expected-value/